gra
zyli pojęcie, które pozostaje uniwersalnym oraz kluczowym narzędziem dla analizy twórczości Lema. Teorię gier często wykorzystywał sam autor, szukając reguł funkcjonowania świata i kultury. Apogeum Lem osiąga w “Nowej Kosmogonii”, opublikowanej w “Doskonałej próżni”, gdzie najbardziej rozwinięci technologiczne gracze kontrolują podstawowe prawa fizyki we Wszechświecie, podzielonym na wzór szachownicy. Doskonale też można posługiwać się tą koncepcją do interpretacji książek Lema, który często uprawiał wyrafinowane gry i szarady z czytelnikiem, cudzymi tekstami literackimi, a także np. z cenzurą. Stosował różne wybiegi, maski i aluzje. Wymyślił postmodernizm, zanim jeszcze ten stał się modny.
A zatem: dlaczego Kosmos jest urządzony tak właśnie? Gracze wiedzą, że w toku gwiezdnej ewolucji powstają nowe planety i nowe cywilizacje, więc dbają o to, by ci kandydaci na przyszłych Graczy, jakimi są młode cywilizacje, nie mogli naruszyć równowagi Gry. Dlatego Kosmos się rozszerza: gdyż tylko w takim Kosmosie, mimo że powstają w nim wciąż nowe cywilizacje, rozdzielający je dystans pozostaje wielkością stałą.“Nowa Kosmogonia”
Książki Stanisława Lema dostępne w księgarni Wydawnictwa Literackiego